VERONAUKA

"Pouke za odrasle pred krštenje"

- Odlomci iz knjige protonamesnika Vaja Jovića -

Knjigu "Pouke za odrasle pred krštenje" Vaja Jovića možete kupiti u hramu Sv. Aleksandra Nevskog, ul. Cara Dušana 63 u Beogradu.

priredila: Sanja Jović

Pouka treća

Kojim jezikom i kada su pisane knjige Svetog Pisma?

Pisane su raznim jezicima. Većina starozavetnih knjiga pisana je starim jevrejskim jezikom, a samo neki delovi haldejskim i neke knjige starim grčkim jezikom. Sve novozavetne knjige pisane su grčkim jezikom, osim Evanđelja po Sv. Mateju koje je napisano govornim jevrejskim jezikom, odnosno aramejskim.

Na dva i po veka pre rođenja Hristova, gotovo sve knjige Staroga Zaveta bile su prevedene na grčki jezik u egipatskom gradu Aleksandriji. Taj se prevod naziva "Prevod sedamdesetorice tumača" po broju prevodilaca (Septuaginta). U devetom veku, na stari slovenski jezik Sveto Pismo preveli su Sveta braća Ćirilo i Metodije i njihovi učenici. Na srpski govorni jezik, sredinom devetnaestog veka, Stari Zavet preveo je književnik Đuro Daničić (1868), a Novi Zavet Vuk St. Karadžić 1847. godine u Beču, a obojica prevode su izvršili sa latinskog, ruskog i nemačkog jezika.

Kako se dele knjige Svetog Pisma?

Stari Zavet ima ukupno 22 kanonske knjige, koje se sadržajem dele na: Zakonske, istorijske poučne i proročke.

Novi Zavet ima 27 sveštenih kanonskih knjiga, a po sadržaju čine jednu celinu. To su sledeće knjige:

1. Četiri Evanđelja: po Mateju, Marku, Luki i Jovanu

2. Dela Apostolska

3. Četrnaest poslanica ili pisama Sv. ap. Pavla

4. Poslanica ap. Jakova

5. Prva i Druga poslanica Sv. ap. Petra

6. Tri poslanice Sv. ap. Jovana Bogoslova

7. Poslanica Sv. ap. Jude

8. Otkrivenje Sv. ap. Jovana Bogoslova

Reč Evanđelje dolazi od grčke reči "Evangelion" što znači Blagovest, dobra ili blaga vest. Tu reč je prvi upotrebio Hristos: "Pokajte se i verujte u Evanđelje" (Mar. 1, 15). Prva tri Evanđelja napisana su između 50-te i 70-te god. po Hristu, a Jovanovo Evanđelje 90-te godine po Hristu. Sva četiri Evanđelja izlažu rođenje, život i rad Hristov, Njegovu propoved, nauku, čuda, raspeće na krstu, smrt, vaskrsenje, vaznesenje, obećanje o ponovnom drugom dolasku Hristovom. Poslanice apostolske su razjašnjenja nauke Hristove (pisma pisana vernima kao upute za život u veri hrišćanskoj). Novi Zavet ima samo jednu proročku knjigu, a to je Otkrivenje (ili Apokalipsis) koje je napisao Sv. ap. Jovan Bogoslov, kao izgnanik na ostrvu Patmos na Sredozemnom moru. Proročka vizija se odnosi na buduću tešku borbu Crkve, kraj sveta i pobedu Hrista nad Antihristom i svim protivnicima Božijim i Svete Crkve Njegove.

Šta je Sveto Predanje?

Pravoslavna crkva verno čuva i širi među ljudima Sv. Otkrivenje. Božje otkrivenje sačuvano je u crkvi u dva oblika: u usmenom, koje se zove Sveto Predanje, i pismenom, koje se zove Sveto Pismo.

Sveto Predanje je predanje o veri i moralu koje nije izloženo u sveštenim knjigama, nego je usmeno predato Crkvi. Gospod Isus Hristos usmeno je predao svoju nauku učenicima i narodu.

Da bi Sveto Predanje moglo da bude prihvaćeno kao izvor učenja i Božije Otkrivenje, potrebno je da ispuni ove uslove:

1. Saglasnost sa Svetim Pismom

2. Da se za to predanje zna od ranog hrišćanskog doba

3. Da su sve pomesne pravoslavne crkve prihvatile to predanje.